Phiên họp khoáng đại thứ 12: Các nhóm làm việc mời gọi đặt trọng tâm hơn nữa "Chúa Kitô là trung tâm" của gia đình

Viễn tượng của thế giới, và trên hết là các gia đình, phải được nhìn "qua lăng kính của Tin Mừng, để khích lệ người nam, người nữ biến đổi con tim". Trong ngắn hạn phải đặt trọng tâm hơn nữa "Chúa Kitô là trung tâm" của gia đình.

Đây là kết luận trong bản tóm tắt của mười nhóm làm việc vào cuối giai đoạn thứ hai của Thượng Hội đồng Giám mục về gia đình đang diễn ra.

Các nhóm - được chia theo ngôn ngữ: hai nhóm tiếng Pháp, ba nhóm tiếng Anh, ba nhóm tiếng Ý và hai nhóm tiếng Tây Ban Nha - đã trình bày báo cáo của họ hôm thứ Năm 16/10/2014. Các suy tư của họ về tài liệu đúc kết giữa kỳ tiếp sau cuộc tranh luận chung hồi tuần trước, cũng như những đề xuất hợp nhất trong "Relatio Synodi" (RS), Văn kiện đúc kết hội nghị.

Những đề nghị này bao gồm các vấn đề mà các giám mục, các chuyên viên và các đại biểu tin rằng đã bị bỏ qua trong sức nóng của cuộc tranh luận, chẳng hạn như các chủ đề nhận con nuôi, công nghệ sinh học và sự lây lan của văn hóa qua internet, vốn có thể là hoàn cảnh của đời sống gia đình.

Các nhóm làm việc cũng nói về tầm quan trọng của các chính sách ủng hộ gia đình và sự cần thiết quan tâm hơn nữa đến sự hiện diện của người già trong gia đình, và quan tâm hơn các gia đình sống trong hoàn cảnh nghèo đói cùng cực.

Kết luận của họ cũng tố cáo những vấn đề nghiêm trọng của tệ nạn mại dâm, làm tổn thương sinh dục nữ và lợi dụng trẻ vị thành niên cho các mục đích tình dục và lao động.

Họ kêu gọi tập trung hơn nữa vào vai trò thiết yếu của gia đình trong công cuộc truyền giáo và trong việc thông truyền đức tin, làm nổi bật ơn gọi truyền giáo.

Tuy nhiên, các nhóm làm việc cũng đề nghị rằng văn kiện đúc kết hội nghị cũng đề cập đến những thông điệp tích cực của Tin Mừng gia đình. Trong khi không bỏ qua các nhu cầu rõ rệt để tiếp cận các gia đình trong cuộc khủng hoảng, các nhóm làm việc tuyên bố cần nhấn mạnh rõ ràng hơn giáo lý về hôn nhân, nhấn mạnh rằng đó là một quà tặng từ Thiên Chúa.

Dưới đây là bản tóm tắt không chính thức báo cáo của các nhóm làm việc:

Phiên họp Khoáng đại thứ mười hai bao gồm việc trình bày các báo cáo trong mười nhóm nhỏ, chia theo ngôn ngữ: hai nhóm tiếng Pháp, ba nhóm tiếng Anh, ba nhóm tiếng Ý và hai nhóm tiếng Tây Ban Nha.

Nhìn chung, các nhóm nhỏ trình bày cả về việc đánh giá bản "Tường trình sau thảo luận (Relatio post disceptationem - RPD)", một tài liệu được công bố tạm thời vào thời điểm giữa khóa họp Thượng Hội đồng Giám mục, cũng như các đề xuất hợp nhất trong "Relatio Synodi" (RS), Văn kiện đúc kết hội nghị.

Thứ nhất, một số điều gây nên tình trạng phức tạp được lên tiếng liên quan đến việc công bố BảnTường trình sau thảo luận, mặc dù là hợp pháp, có thể nói rằng đây là một tài liệu làm việc không diễn tả quan điểm ​​đơn nghĩa được tất cả các Nghị Phụ chia sẻ. Vì vậy, sau khi bày tỏ sự đánh giá của họ về công việc liên quan đến việc xây dựng văn kiện và liên quan đến cấu trúc của nó, các nhóm nhỏ đã trình bày đề nghị của họ.

Trước tiên phải nhấn mạnh rằng Bản Tường trình sau thảo luận tập trung vào các mối ưu tư về gia đình trong cuộc khủng hoảng, mà không đề cập rộng hơn thông điệp tích cực của Tin Mừng gia đình hoặc sự việc hôn nhân là một bí tích, sự kết hợp bất khả phân ly giữa người nam và người nữ, giữ một giá trị phổ biến mà nhiều cặp vợ chồng tin tưởng. Vì vậy, các nhóm bày tỏ hy vọng rằng Văn kiện đúc kết có thể chứa một thông điệp mạnh mẽ khuyến khích và ủng hộ Giáo Hội và các cặp vợ chồng chung thủy.

Hơn nữa, các nhóm nhận xét rằng cần nhấn mạnh rõ ràng hơn giáo lý về hôn nhân, nhấn mạnh rằng đó là quà tặng từ Thiên Chúa. Cần tiếp tục đề xuất các yếu tố không có trong RPD được tích hợp trong RS, chẳng hạn như chủ đề về nhận con nuôi, các nhóm thể hiện hy vọng rằng các thủ tục hành chính được sắp xếp hợp lý, cả trên bình diện quốc gia và quốc tế, cũng như chủ đề về công nghệ sinh học và sự lây lan của văn hóa qua internet, vốn có thể là hoàn cảnh của đời sống gia đình, cũng như lưu ý đến tầm quan trọng của các chính sách ủng hộ gia đình.

Ngoài ra, cần sự chú ý hơn nữa đến sự hiện diện của người già trong gia đình, và chú ý đến các gia đình sống trong hoàn cảnh nghèo đói cùng cực. Cần tố cáo những vấn đề nghiêm trọng của tệ nạn mại dâm, làm tổn thương sinh dục nữ và lợi dụng trẻ vị thành niên cho các mục đích tình dục và lao động. Thật quan trọng để nhấn mạnh vai trò thiết yếu của gia đình trong công cuộc truyền giáo và trong việc thông truyền đức tin, nêu bật ơn gọi truyền giáo của họ.

Nhìn chung, mục đích là nhằm cung cấp một ý tưởng cân bằng và toàn cầu của "gia đình" theo nghĩa Kitô giáo. Liên quan đến các hoàn cảnh gia đình khó khăn, các nhóm làm việc nhấn mạnh rằng Giáo Hội phải là một ngôi nhà chào đón tất cả mọi người, để không ai cảm thấy bị từ chối. Tuy nhiên, chủ trương cần được làm rõ hơn, để tránh nhầm lẫn, ngập ngừng và nói trại trong ngôn ngữ, chẳng hạn liên quan đến luật tiệm tiến (law of gradualness), để nó không trở thành tiệm tiến của luật. Hơn nữa, các nhóm khác nhau thể hiện sự lúng túng về phép loại suy được thực hiện với đoạn 8 của Hiến Chế Tín Lý về Giáo Hội (Lumen Gentium), đến mức điều này có thể gây cảm tưởng về phía Giáo Hội sẵn sàng hợp pháp hóa các hoàn cảnh gia đình không đúng quy luật, mặc dù chúng có thể đại diện cho một giai đoạn trong hành trình hướng đến bí tích hôn phối. Các nhóm khác bày tỏ hy vọng tập trung sâu hơn khái niệm "rước lễ thiêng liêng", để nó có thể được đánh giá và cuối cùng được khuyến khích và phổ biến.

Liên quan đến khả năng người đã ly dị và tái hôn dự phần vào bí tích Thánh Thể, hai quan điểm chính nổi lên: một mặt, có ý kiến ​​cho rằng không được sửa đổi giáo lý và duy trì nó như hiện nay; mặt khác, để mở ra khả năng truyền thông, với cách tiếp cận dựa trên lòng nhân từ và thương xót, nhưng chỉ trong những điều kiện nhất định. Hơn nữa, có ý kiến ​​cho rằng trong những trường hợp khác, vấn đề cần được nghiên cứu bởi một Ủy ban gồm nghiều ngành học thuật cụ thể. Cũng có đề nghị quan tâm nhiều hơn liên quan đến người ly dị không tái hôn, và thường là những chứng nhân quả cảm của lòng chung thủy vợ chồng. Đồng thời, cũng có sự ủng hộ việc tăng tốc các thủ tục công nhận hôn nhân vô hiệu và xác nhận tính hợp lệ; hơn nữa, cần nhấn mạnh rằng con cái không phải là một gánh nặng mà là một quà tặng từ Thiên Chúa, là hoa quả của tình yêu giữa vợ chồng.

Cần định hướng hơn nữa "Chúa Kitô là trung tâm", cũng như nhấn mạnh rõ ràng hơn về mối liên hệ giữa Bí tích Hôn phối và Bí tích Rửa tội. Viễn tượng của thế giới phải được nhìn qua lăng kính của Tin Mừng, để khích lệ người nam, người nữ biến đổi con tim.

Hơn nữa, cũng cần nhấn mạnh rằng mặc dù việc không thể xem hôn nhân giữa một người nam và một người phụ nữ ngang hang với kết hợp đồng giới, nhưng những người theo xu hướng này phải được đồng hành mục vụ và phẩm giá của họ phải được bảo vệ, tuy nhiên không ngụ ý rằng điều này có thể biểu thị một hình thức tán thành, về phía Giáo Hội, về xu hướng và lối sống của họ. Liên quan đến vấn đề chế độ đa thê, nhất là những người đa thê theo đạo Công giáo và muốn tham gia vào các bí tích, cần có nghiên cứu kỹ lưỡng.

Các nhóm đã ủng hộ suy tư rộng lớn hơn về Đức Maria và Thánh Gia, để thăng tiến tốt hơn như là kiểu mẫu cho tất cả các đơn vị gia đình. Cuối cùng, các nhóm yêu cầu nêu bật lên rằng Văn kiện đúc kết trong bất kỳ trường hợp nào cũng sẽ là tài liệu chuẩn bị cho Thượng Hội đồng Giám mục Thông thường dự kiến ​​diễn ra vào tháng 10 năm 2015.

Tạ Ân Phúc