Kỹ năng làm cha mẹ, không quá khó đâu: 1. Ưu tiên cho việc phát triển nhân cách
1. Ưu tiên cho việc phát triển nhân cách
Các bậc cha mẹ khôn ngoan đặt ra câu hỏi: “Chúng ta muốn con cái chúng ta ra sao và chúng ta phải dạy dỗ chúng thế nào?”
Cách hữu hiệu để trả lời câu hỏi đó là ngồi vào bàn và viết ra một bản “chuẩn mực gia đình”. Bản “chuẩn mực gia đình” này thể hiện những giá trị và đức tính bạn muốn mọi thành viên trong gia đình, từ cha mẹ đến con cái, cảm thấy phải chịu trách nhiệm và tuân theo. Khi bốn đứa con còn nhỏ, Matt và Suzanne Davidson, một cặp gia đình người Công giáo, đã viết ra những chuẩn mực gia đình và treo nó trong nhà bếp, nơi họ có thể đọc lại chúng mỗi đầu tuần hoặc những khi cần:
Chuẩn mực gia đình nhà Davidson
• Chúng ta cam kết sống trung thực và đáng tin cậy; tốt bụng, và công bằng. Chúng ta không nói dối, lừa gạt, trộm cắp hoặc cố ý làm tổn thương người khác.
• Chúng ta không rên rỉ, than phiền, hay viện cớ này nọ.
• Khi chúng ta phạm phải một sai lầm, chúng ta sửa chữa sai lầm, học hỏi từ nó và đi tiếp.
• Chúng ta làm việc để giữ cho tâm trí, thân thể cũng như tâm hồn lành mạnh và trong sạch.
• Chúng ta cam kết học tập và phát triển trong đức tin của mình qua việc sống đức tin và phó thác vào Thiên Chúa nhân lành.
• Chúng ta sống với thái độ biết ơn và ngập tràn niềm vui.
Nếu chúng ta định nhấn mạnh đến việc hình thành tính cách với lũ trẻ, chúng ta cần có một khái niệm rõ ràng về nó. Tính tốt bao gồm các nhân đức. Nhân đức là những thói quen tốt - khuynh hướng nội tâm, phát triển thông qua việc luyện tập để cư xử theo cách có đạo đức.
Những nhân đức nào cần cho một con người? Dưới đây là mười đức tính được hầu hết các truyền thống văn hoá và tôn giáo công nhận:
• Khôn Ngoan – khả năng phán đoán tốt, biết minh định đúng sai
• Công bằng – biết tôn trọng các quyền, phẩm giá và giá trị của mọi người
• Dũng cảm chịu đựng - sự "dẻo dai bên trong" cho phép chúng ta làm điều đúng khi đối mặt với khó khăn
• Tự chủ - khả năng điều chỉnh những ham muốn, bốc đồng và cảm xúc của mình
• Yêu thương – cư xử tử tế, có lòng trắc ẩn, quảng đại và tha thứ
• Siêng năng – bất kể công việc là gì cũng làm tốt nhất có thể
• Thái độ tích cực - tìm kiếm những điều tốt đẹp trong mọi tình huống
• Liêm chính – sống thật với chính mình và đứng lên cho lẽ phải
• Lòng biết ơn – biết cảm tạ Thiên Chúa và biết ơn những người khác vì những ân huệ nhận được; không phàn nàn
• Sự khiêm nhường - biết điểm mạnh và điểm yếu của bản thân và cố gắng hoàn thiện bản thân
Chúng ta nên giúp con trẻ nhận ra những đức tính của chúng (thật tử tế khi ta làm điều đó với người chị em của ta) và những lĩnh vực để đứa trẻ có thể phát triển (“Làm thế nào để kiểm soát cơn giận dữ? Hãy lên kế hoạch cụ thể.”) Chúng ta cũng nên cho trẻ hiểu rằng bản thân chúng ta cũng đang cố gắng để sống tốt hơn - rằng tính cách của ta, cũng như của trẻ, đang trong quá trình hoàn thiện.
(còn tiếp)
Nguồn: Thomas Lickona, Catholic Education Resource Center
Hồng Ân
Xin xem Phần Dẫn Nhập
