Gia đình sinh ra từ hôn nhân tạo nên những mối dây liên kết hữu ích
Hôm 11/11/2017, Đức Thánh Cha Phanxicô tuyên bố trong một sứ điệp video rằng "Gia đình sinh ra từ hôn nhân tạo nên những mối dây liên kết hữu ích, chứng tỏ là liều thuốc giải hiệu quả nhất cho chủ nghĩa cá nhân đang tràn lan hiện nay". Sứ điệp được gởi đến các tham dự viên Hội nghị Chuyên đề Quốc tế lần thứ ba về Tông huấn Niềm vui của Tình yêu, do Văn phòng Chăm sóc Mục vụ Gia đình của Hội đồng Giám mục Ý tổ chức với chủ đề "Tin Mừng của tình yêu, giữa lương tâm và luật lệ".
Đức Thánh Cha cho biết thêm: "Trên con đường của tình yêu vợ chồng và đời sống gia đình, có những tình huống đòi hỏi phải đưa ra những quyết định khó khăn bằng thái độ chính trực. Trong thực tại gia đình, có những lúc các vấn đề cụ thể xuất hiện cần được chính họ giải quyết bằng lương tâm sáng suốt của mỗi người".
Dưới đây là toàn văn sứ điệp video của Đức Thánh Cha:
Anh chị em thân mến, xin chào buổi sáng tốt lành!
Tôi chân thành chào mừng tất cả anh chị em đang tham dự Hội nghị Chuyên đề Quốc tế lần thứ ba về Tông huấn Niềm vui của Tình yêu, do Văn phòng Chăm sóc Mục vụ Gia đình của Hội đồng Giám mục Ý tổ chức.
Chủ đề mà anh chị em đề ra, "Tin Mừng của tình yêu, giữa lương tâm và luật lệ", có tầm quan trọng to lớn và có thể soi sáng đường hướng mà Giáo hội ở Ý đang thực hiện, cũng để đáp lại ý hướng lập gia đình đang xuất hiện trong trong tâm hồn thế hệ trẻ. Tình yêu giữa một người nam và một người nữ rõ ràng là một trong những kinh nghiệm nhân bản mang tính truyền sinh nhất; nó là muối men cho một nền văn hoá gặp gỡ và đưa tính xã hội vào thế giới ngày nay. Thật vậy, "thiện ích của gia đình là điều có tính quyết định đối với tương lai của thế giới và Hội thánh" (Niềm vui của Tình yêu, số 31). Gia đình sinh ra từ hôn nhân tạo nên những mối dây liên kết hữu ích, chứng tỏ là liều thuốc giải hiệu quả nhất cho chủ nghĩa cá nhân đang tràn lan hiện nay: tuy nhiên, trên con đường của tình yêu vợ chồng và đời sống gia đình, có những tình huống đòi hỏi phải đưa ra những quyết định khó khăn bằng thái độ chính trực. Trong thực tại gia đình, có những lúc các vấn đề cụ thể xuất hiện cần được chính họ giải quyết bằng lương tâm sáng suốt của mỗi người. Điều quan trọng là các cặp vợ chồng và các bậc cha mẹ không bị bỏ lại một mình, mà được đồng hành trong nỗ lực của họ nhằm áp dụng Tin Mừng vào thực tại của đời sống. Mặt khác, chúng ta phải ý thức rõ rằng "chúng ta được mời gọi để đào tạo lương tâm chứ không phải thay thế lương tâm" (Niềm vui của Tình yêu, số 31). Thế giới đương đại có nguy cơ gây nhầm lẫn về tính ưu việt của lương tâm, vốn luôn được tôn trọng, với sự tự chủ hoàn toàn của cá nhân đối với các mối tương quan mà người ấy đã trải qua.
Như tôi đã phát biểu mới đây trước Học viện Giáo hoàng về Sự sống, "Thậm chí một số người còn nói đến egolatry, sự tôn thờ cái tôi, đặt mọi thứ làm lễ tế trên bàn thờ bản ngã, ngay cả những tình cảm yêu mến thân thương nhất của con người. Cách tiếp cận này gây hại, vì nó khiến cho người ta nhìn chằm chằm vào gương, đến mức không thể quay mặt ra khỏi bản thân mình và nhìn về người khác và thế giới rộng lớn hơn. Sự lan truyền cách tiếp cận này ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng đến mọi tình cảm và mối tương quan trong đời sống" (Bài huấn từ trước các tham dự viên Học viện Giáo hoàng về Sự sống, ngày 05/10/2017). Đây là một hình thức "ô nhiễm" làm xói mòn các linh hồn và làm rối loạn tâm trí, tạo ra những ảo tưởng giả tạo.
Romano Guardini, trong một bài viết của ông về chủ đề lương tâm, cho thấy con đường tìm kiếm sự thiện đích thực. Ông viết: "Từ việc giam hãm trong chính bản thân này, tôi chỉ được tự do nếu tôi tìm ra một điểm, vốn không phải là bản ngã của tôi, cao hơn bản thân tôi; một điều gì đó vững chắc, hoạt động bên trong tôi. Và ở đây chúng ta đạt đến cốt lõi của vấn đề... nghĩa là thực tại tôn giáo. Sự thiện này là điều gì đó sống động. Đó là sự viên mãn của giá trị, vốn thuộc về chính Thiên Chúa hằng sống" (Lương tâm, Brescia 1933, 32-33)
Trong sâu thẳm của mỗi người chúng ta, có một nơi mà Mầu nhiệm tự mạc khải và soi sáng người đó, làm cho người ấy trở thành nhân vật chính trong lịch sử đời mình. Công đồng Vatican II nhắc nhở chúng ta rằng lương tâm "là nơi thẳm sâu thầm kín, là cung thánh của lòng người, nơi đây chỉ còn một mình con người với Thiên Chúa, Đấng đang lên tiếng trong thâm tâm con người" (Hiến chế Mục vụ Gaudium et spes, số 16). Điều này tùy thuộc vào Kitô hữu được tỉnh thức để trong loại Nhà tạm này không thiếu ơn Chúa, vốn làm soi sáng và củng cố tình yêu vợ chồng và sứ mạng làm cha mẹ. Ơn sủng này làm đầy "chiếc bình" tâm hồn con người với một khả năng phi thường để trao ban, đổi mới các gia đình ngày nay bằng phép lạ của tiệc cưới Cana.
Khi giải thích về đoạn Tin Mừng này, tôi đã nói rằng "Bằng cách hóa nước thành rượu, các chum đá được sử dụng ‘cho các nghi thức thanh tẩy của người Do Thái’ (Ga 2, 6), Chúa Giêsu thực hiện một dấu chỉ hùng hồn: Ngài biến Luật Môsê thành Tin Mừng, mang tin vui" (Bài Giáo lý buổi Triều yết chung 08/6/2016). Chúa Giêsu đặc biệt chỉ bảo phương thuốc lòng thương xót, vốn chữa trị sự cứng lòng, khôi phục mối tương quan giữa người chồng và người vợ, giữa cha mẹ và con cái.
Anh chị em thân mến, tôi cầu chúc mọi điều tốt đẹp nhất cho công việc của anh chị em trong Hội nghị chuyên đề này. Mong sao điều đó giúp cho Giáo hội Ý thẩm thấu và phát triển nội dung và phong cách của Tông huấn Niềm vui của Tình yêu; mong sao điều đó có thể đóng góp vào việc đào tạo các linh hoạt viên của các nhóm gia đình trong các giáo xứ, các hội đoàn, các phong trào; mong sao điều đó nâng đỡ hành trình của biết bao gia đình, giúp họ sống niềm vui của Tin Mừng và trở thành tế bào sống động trong cộng đoàn. Tôi ban phép lành cho anh chị em, và tôi xin anh chị em vui lòng cầu nguyện cho tôi.
Tạ Ân Phúc dịch