Giới thiệu - Thần học về Thân xác của đức Gioan Phaolô II
“Ngài đã dựng nên họ có nam có nữ”
THẦN HỌC VỀ THÂN XÁC CỦA ĐỨC GIÁO HOÀNG GIOAN-PHAOLÔ II
Giới thiệu
Có thể nói không quá đáng rằng thế kỉ XX đã tự loại trừ nền đạo đức tính dục kitô giáo. Ở thế kỉ XXI, nếu muốn xây dựng cuộc sống có văn hóa người ta cần phải nhìn nhận lại nền đạo đức tính dục này. Thế nhưng, cách tiếp cận cũ sẽ không thuyết phục được con người thời nay. Chúng ta cần một lối nhìn thần học mới mẻ hay một suy tư theo cách thế mới, để lí giải đạo đức tính dục của Giáo hội.
Đức Giáo hoàng Gioan-Phaolô II, trong triều Giáo hoàng của ngài, đã có 129 bài nói chuyện giáo lí ngày thứ tư hàng tuần từ 9.1979 đến 11.1984 về tính dục-tình yêu-hôn nhân-gia đình, tất cả đã tổng hợp nên một thứ thần học mới về thân xác. Có người đã nói đức Gioan-Phaolô II là nhà cách mạng tính dục làm xoay chiều cuộc ‘cách mạng tình dục’ thế kỉ vừa qua, qui hướng nó về Nguồn và Cùng Đích của nó.
Đức Giáo hoàng nói: “Thân xác và chỉ có thân xác mà thôi mới có thể làm cho những gì là vô hình, thiêng liêng và thần linh trở thành hữu hình. Thân xác được tạo dựng để chuyển thông vào thực tại hữu hình của thế giới này mầu nhiệm vô hình ẩn giấu nơi Thiên Chúa tự muôn thuở, và như thế nó trở thành một dấu chỉ của thực tại vô hình kia” (20.2.1980). Điều đó có nghĩa là gì? Chúng ta, những kẻ mang xác phàm tội lụy này làm sao có thể thấy được Thiên Chúa vốn thuần linh? Thế nhưng Thiên Chúa đã muốn làm cho Mầu nhiệm của Ngài trở nên thấy được đối với chúng ta, nên Ngài đã ghi dấu nó vào trong thân xác chúng ta bằng cách tạo dựng chúng ta có nam có nữ theo hình ảnh của Ngài (St 1,27). Nhiệm vụ của hình ảnh này là phản chiếu Thiên Chúa Ba Ngôi, tức là “sự Hiệp Thông thần linh khôn dò của các [Ba] Ngôi Vị...” (14.11.1979). Bởi thế, đức Giáo hoàng mới kết luận rằng «con người trở thành “hình ảnh và họa ảnh” của Thiên Chúa không chỉ bởi nhân tính của mình nhưng còn nhờ sự hiệp thông các ngôi vị giữa người nam và người nữ ngay từ thuở ban đầu». Và ngài còn nói thêm: «Ngay từ “thuở ban đầu” Thiên Chúa đã tuôn đổ phúc lành của sự phong nhiêu gắn liền với sự sinh sản, trên tất cả những điều đó (x. St 1,28)».
Thân xác có “ý nghĩa hôn phối” bởi lẽ nó mạc khải ơn gọi của người đàn ông và người đàn bà là trở nên tặng phẩm cho nhau, một tặng phẩm được thực hiện trọn vẹn trong sự kết hợp nên “một xương một thịt”. Thân xác cũng có ý nghĩa sinh sản bởi có thể cho chào đời một “kẻ thứ ba” nhờ mối thông hiệp ấy. Theo nghĩa đó, hôn nhân là một “bí tích nguyên thủy” hiểu như là một dấu chỉ thông ban thực sự mầu nhiệm sự sống và tình yêu của Ba ngôi Thiên Chúa cho người chồng và người vợ, và qua họ cho con cái, và qua gia đình họ cho thế giới.
Linh đạo của hôn nhân hệ tại ở việc tham dự vào đời sống và tình yêu của Thiên Chúa và từ đó chia sẻ cho thế giới. Ơn gọi này thật cao trọng nhưng không nằm xa vời ở trên chín tầng trời mà phải chạm thấy được. Vì Tình yêu Thiên Chúa là để cho vợ chồng, cho gia đình sống và cảm nhận trong chính cuộc sống hằng ngày bằng cách sống sao cho phù hợp với toàn thể sự thật của thân xác.
Học hỏi thần học về thân xác là điều cốt yếu của linh đạo hôn nhân. Học để sống, không phải để trở nên thiêng liêng hơn mà chính là để trở nên nhập thể hơn nữa, làm sao để cho Thần Khí Chúa thấm nhập sự sống thần linh vào xác thân chúng ta.
Vì tính quan trọng nền tảng của giáo huấn này của đức Giáo hoàng Gioan-Phaolô, vốn được mệnh danh là đức Giáo hoàng của Gia đình, chúng tôi sẽ cố gắng giới thiệu liên tục hàng tuần những bài giáo lí của ngài, được chuyển dịch từ tác phẩm bằng tiếng Ý “Uomo e Donna lo crèo – catechesi sull’amore” (Ngài đã tạo dựng nên họ có nam có nữ - Giáo lí về tình yêu con người” (NXB. Città nuova Editrice – Libreria Editrice Vaticana - xuất bản lần thứ V năm 2001)
Louis Nguyễn Anh Tuấn – TTK UBMVGĐ/HĐGM.VN.